Katerina Velliou

Τα αποτυπώματα που υποδηλώνουν τη φθορά, την αλλοίωση και την τη σταδιακή ερείπωση ενός κτιρίου αποτελούν το βασικό άξονα σύνθεσης του έργου. Η παρατήρηση στοχεύει στην αναζήτηση της μνήμης, των παρελθόντων γεγονότων και εικόνων που οδήγησαν στη δημιουργία των μυθοπλασιών. Των μυθοπλασιών εκείνων  που με τη σειρά τους αποτύπωσαν την πορεία του μύθου σε συνάρτηση με το χρόνο πάνω στην ύλη του κτιρίου.

Οι μυθοπλασίες καταγράφονται συστηματικά μέσω της ενδελεχούς παρατήρησης, την αναζήτηση της μνήμης, των παρελθοντικών γεγονότων και εικόνων. Το καλλιτεχνικό έργο μέσω της μεθοδολογίας καταγραφής που αναπτύσσει εντυπώνει τόσο τους μύθους που έχουν δημιουργηθεί κατά το παρελθόν στο σημείο καταγραφής και ταυτόχρονα δημιουργεί τις προϋποθέσεις για τη σύνθεση νέων.

Για τη σύνθεση των μύθων αυτών ως εργαλειοθήκη χρησιμοποιείται η φωτογραφική καταγραφή συμβάντων, η εστίαση σε στοιχεία αλλοιωμένα, η ανάδειξή μέσω της εκτύπωσης του αρνητικού της εικόνας τους, η τεχνική της “ακτινογραφίας”1. Το ίδιο το καλλιτεχνικό έργο αποτελεί την βασική ύλη που εξυπηρετεί στην αποτύπωση και την ανάδειξη του ίχνους που αφήνει ο χρόνος στο πέρασμά του και οι έκτυπες αποτοιχίσεις αποτελούν τον επίλογο  αυτής της αφήγησης.

Ο χρόνος αιχμαλωτίζεται πάνω στην ύλη, κινείται στα όρια του πραγματικού. Η εικαστική πράξη εγγράφει την χωρικότητα της. Παρατηρώντας τα ορατά σημάδια της φθοράς πάνω στον πυκνό δομημένο ιστό της πόλης, διερευνόνται οι φορμαλιστιστικές και γλυπτικές τους δυνατοτήτες, ορίζονται ως αναπόσπαστο κομμάτι της καλλιτεχνικής πράξης.

Το πραγματικό αποτυπώνεται στη χρονικότητα του παρόντος προσδοκώντας την απόδοση μιας ανάμνησης – υπόμνησης η οποία έχει ως στόχο την αποτύπωση του ουσιαστικού, δια μέσου της χειρονομίας, που επιτελείται στο πέρασμα του χρόνου.

Η μεθοδολογία αποτύπωσης και συστηματικής καταγραφής αναδεικνύει τους μύθους των υποκειμένων, τα χνάρια των οποίων δημιουργούν τα αποτυπώματα της φθοράς. Ως σώμα προς αποτύπωση χρησιμοποιείται το ερείπιο. Η γοητεία του οποίου έγκειται στην αντίληψη ενός ανθρώπινου έργου ως αποτέλεσμα φυσικών παρεμβάσεων που οδηγούν σε μια επικείμενη καταστροφή. Η γοητεία προκύπτει από την μετατροπή του ανθρώπινου έργου σε έργο της φύσης, ένα έργο που προμηνύει την καταστροφή του.

Με το συναίσθημα αυτό της ηδονής φαίνεται πως συνδέεται μια συνωμοσία του παρατηρητή με την εκδικητική ενέργεια της φύσης, εναντίον του έργου του πνεύματος, το οποίο της επιβάλλει δια της βίας τις δικές του μορφές. Το ανάγλυφο που δημιουργείται στις επιφάνειες του κάθε ερειπίου αφηγείται τη δική του ιστορία. Τα προπλάσματα ή έκτυπες αποτοιχίσεις εξετάζονται ως επιφάνειες στις οποίες επιτελείται η διαδικασία της αποτύπωσης του πραγματικού και όχι ως επιφάνειες στις οποίες λαμβάνει μέρος η οπτική εμπειρία. Η αντίθεση με κάθε έννοια αναπαράστασης και απεικόνισης, οδηγεί σε μια διαδικασία που απελευθερώνεται από κάθε πολιτισμική θεώρηση και οδηγεί στην καλλιτεχνική πράξη που ενυπάρχει σε ένα περιβάλλον σαθρό, που τελεί σε ριζικό μαρασμό.

Η εικόνα, των φθαρμένων περιοχών του ερειπίου, απεικονίζει μια εσωτερική διάθεση όμοια με αυτή της παιδικής ζωγραφιάς, όπου το παιδί ενεργεί αυθόρμητα μεταφέροντας τη σκέψη του απαλλαγμένη από τον λόγο και την εικόνα και τους κανόνες σύνθεσης και σχεδίου.  Ο Pablo Picasso αναφέρει χαρακτηριστικά “μου πήρε τέσερα χρόνια να μάθω να ζωγραφίζω σαν τον Ραφαήλ και μια ολόκληρη ζωή να μάθω να ζωγραφίζω σαν παιδί”3.

Τα σημάδια του χρόνου πάνω στην ύλη αποτελούν την αναπαράσταση της σκέψης. Το αρχείο φθοράς αποτελεί την καταγραφής της έλλειψης, της αφαίρεσης, που ο χρόνος, η μη χρήση ενός κτιρίου και ο πολυμερισμός των δομικών υλικών, προκαλεί στο σώμα των κτιρίων. Η απουσία του σημαινόμενου αντικαθίσταται με τη χειρονομία του Χρόνου. Η μη-σημαινόμενη σκέψη αποτελεί το πρώτο στάδιο πριν